Huwebes, Hulyo 16, 2015

talata 156-160

IV. ANG PRINSIPYO NG PANGKALAHATANG KABUTIHAN

156. Ang ekolohiyang pantao'y hindi maibubukod ang ideya ng pangkalahatang kabutihan, ang pangunahin at mapagkaisang prinspyo ng panlipunang etika. Ang pangkalahatang kabutihan ang "kabuuan ng mga kalagayang iyon ng panlipunang pamumuhay kung saan pinahihintulutan ang mga panlipunang grupo at kanilang mga indibidwal na kasapi na lubusang kamtin ang sariling katuparan ng masusi at may kahandaan. [122]

157. Batay sa prinsipyo ng pangkalahatang kabutihan ang paggalang sa isang tao, na pinagkalooban ng mga pangunahin at di maipagkakait na karapatan para sa kanyang kinakailangan niyang pagsulong. May kinalaman din ito sa pangkalahatang kagalingan ng lipunan, at sa pagsulong ng iba't ibang grupong tagapamagitan, habang tangan ang pagkaunawa sa karangalan. Ang namumukod-tangi sa mga grupong ito ay ang pamilya, bilang batayang selula ng lipunan. At sa huli, ang pangkalahatang kabutihan ay nananawagan ng panlipunang kapayapaan, katatagan at seguridad na inilatag ng isang kaayusang hindi makakamit ng wala ang partikular na malasakit para sa naibabahaging katarungan; na kapag ito'y nalabag, nagaganap lagi ang karahasan. Ang lipunan sa kabuuan, at ang estado sa partikular, ay obligadong ipagtanggol at itaguyod ang pangkalatahang kabutihan.

158. Sa kasalukuyang kalagayan ng daigdigang lipunan, kung saan napakaraming inhustisya at napakarami ring taong pinagkakaitan ng batayang karapatang pantao at itinuturing na hindi kinakailangan, kaya ang prinsipyo ng pangkalahatang kabutihan, sa katwiran at sa hindi maiiwasan, ay agad nagiging panawagan ng pagkakaisa at nakahaing opsyon para sa pinakadukha sa ating mga kapatid. Ang opsyong ito'y nangangailangan ng pagkilala sa kahihinatnan ng pandaigdigang pagdadalhan ng mga kabutihan sa mundi, ngunit, tulad ng aking tinukoy sa Apostolikong eksortasyong Evangelii Gaudium, [123], nananawagan ito, higit sa lahat, ng pagpapahalaga sa malawak na dignidad ng dukha sa batid nating napakalalim na paniniwala bilang mananampalataya. Kailangan lang nating magmasid sa paligid natin upang makitang, sa kasalukuyan, ang opsyong ito sa katunayan ay isang etikal na kahalagahan na marapat para sa epektibong pagkakamit ng pangkalahatang kabutihan.

V. KATARUNGAN SA PAGITAN NG MGA SALINLAHI

159. Ang paniwala sa pangkalahatang kabutihan ay magpapatuloy pa hanggang sa mga susunod na salinlahi. Masakit makita sa daigdigang krisis pang-ekonomya ang mapaminsalang epekto ng pagwawalangbahala sa ating pangkalahatang tadhana, na hindi maibubukod yaong paparating pa lang matapos natin. Hindi na natin mapapag-usapan ang sustenableng pag-unlad nang hiwalay sa pagkakaisang tumatagos sa maraming salinlahi. Kapag nagsimula na nating isipin ang uri ng munding iiwan natin sa mga susunod na salinlahi, tintitingnan nating kaiba ang mga bagay-bagay; napapagtanto nating ang mundo'y isang kaloob na malaya nating natanggap at dapat ipamahagi sa iba. Mula nang ang mundo'y naipagkaloob sa atin, hindi na natin matitingnan ang reyalidad sa purong pamamaraang utilitaryano,  kung saan ang pagiging mahusay at epektibo'y lubos na nakatuon sa ating mga indibidwal na benepisyo. Hindi obligadong magkaroon ng pagkakaisang tumatagos sa maraming salinlahi, ngunit sa halip ay ang batayang usapin ng katarungan, dahil ang daigdig na minana natin ay para rin sa mga susunod pa sa atin. Tinatawagan tayo ng mga obispong Portuges na kilalanin ang obligasyong ito ng katarungan: "Bahagi ang kapaligiran ng isang lohika ng kahandaang tumanggap. May hiniram ito sa bawat salinlahi, na dapat ipasa sa susunod dito." [124] Tinatakan ng mas malawak na pananaw na ito ang isang kabuuang ekolohiya.

160. Anong klaseng daigdig ang nais nating iwan sa mga susunod sa atin, sa mga batang lumalaki na ngayon? Ang usaping ito'y hindi lamang inaalala ang kapaligiran ng nakabukod; hindi matutugunan ang usapin ng pautay-utay. Kapag tinanong natin ang ating sarili kung anong klaseng daigdig ang ating iiwan, iniisip natin unang-una ang pangkalahatang tunguhin nito, ang kahulugan nito at ang halaga nito. Maliban kung babakahin natin ang mga mas malalalim na usaping ito, hindi ako naniniwalang ang ating pagmamalasakit sa ekolohiya'y magbubunga ng mga makabuluhang resulta. Ngunit kapag matapang nating hinarap ang mga usaping ito, matatag tayong hahantong sa pagtatanong ng iba pang mga tukoy na katanungan: Ano ang layunin ng buhay natin sa daigdig na ito? Bakit tayo narito? Ano ang layunin ng ating mga ginagawa at lahat ng ating mga pagsisikap? Anong pangangailang mayroon ang daigdig sa atin? Kaya hindi na sapat na sabihin lang nating inaalala natin ang mga susunod na salinlahi. Dapat nating makita na nakasalang dito ang ating sariling dangal. Nasasaatin, unang-una na, kung iiwan natin ang isang planetang hindi na matitirahan ng mga susunod na salinlahi. Ang usaping ito'y yaong talagang madamdaming nakakaapekto sa atin, spagkat may kinalaman ito sa talagang kahulugan ng ating pansamantalang paninirahan sa daigdig.

Itutuloy...

Walang komento:

Mag-post ng isang Komento