196. Anong nangyari sa pulitika? Dapat nating isaisip ang prinsipyo ng subsidiyaridad, na nagbibigay ng kalayaang mabuo ang kapabilidad na naroroon sa bawat antas ng lipunan, habang hinihiling din ang mas mataas na kahulugan ng pananagutan para sa kagalingan ng lahat mula sa mga maytangan ng matitinding kapangyarihan. Ngayon, ito ang kaso na ilang sektor ng ekonomya ay kumikilos ng mas makapangyarihan kaysa mismong estado. Ngunit ang ekonomyang walang pulitika ay hindi maaaring bigyang katwiran, dahil nagiging imposibleng paburan ang iba pang pamamaraan ng pagtangan ng iba't ibang aspekto ng kasalukuyang krisis. Ang kaisipang walang puwang para sa sinserong malasakit para sa kapaligiran ang siya ring kaisipan ng kakulangan ng malasakit para isama ang pinaka-bulnerableng myembro ng lipunan. Para sa "kasalukuyang modelo, sa diin nito sa tagumpay at tiwala sa sarili, ay hindi nakikitang pumapabor sa pamumuhunan sa mga pagsisikap na matulungan ang mga mababagal, mahihina o di gaanong mahusay upang makahanap ng mga oportunidad sa buhay." [139]
197. Ang kinakailangan ay isang pulitikang malayo ang tanaw ay may kakakayahan sa isang bago, mahalaga at interdisiplinaryong pagtugon sa pagtangan sa iba't ibang aspekto ng krisis. Kadalasan, ang mismong pulitika ang responsable sa pagkasira ng pangalan kung saan ito nangyari, sa nangyayaring katiwalian at sa kabiguang isabatas ang mahusay na patakarang pangmadla. Kung sa isang hátag na rehiyon ay hindi ginagawa ng estado ang mga pananagutan nito, ang ilang pangkat mangangalakal ay maaaring dumating na nagkukunwang tagatangkilik, maytangan ng totoong kapangyarihan, at itinuturing ang sarili nilang hindi saklaw ng ilang mga patakaran, sa puntong hinahayaan ang iba't ibang anyo ng organisadong krimen, pangangalakal ng tao, ang negosyo sa droga at karahasan, lahat ng ito'y mas nagiging mahirap masugpo. Kung ipinakikita ng mismong pulitika ang kawalan nito ng kakayahang durugin ang gayong tampalasang lohika, at nananatiling naiipit sa mga hindi makatwirang talakayan, patuloy nating iniiwasan ang mga pangunahing suliraning kinakaharap ng sangkatauhan. Ang istratehiya ng totoong pagbabago ay nananawagan ng muling pag-iisip sa mga proseso sa kabuuan nito, pagkat hindi sapat na maisama ang ilang mababaw na pagtinging ekolohikal habang bigong tanungin ang lohika kung saan nakasalalay ang kasalukuyang kultura. Dapat na kayanin ng isang malusog na pulitika na tanggapin ang ganitong hamon.
198. Maaaring sisihin ng pulitika at ng ekonomiya ang bawat isa pagdating sa kahirapan at pagkasira ng kapaligiran. Inaasahang tanggapin nila ang sariling mga pagkakamali at mahanap ang mga paraan ng pakikipagtulungan na nakatuon sa kagalingan ng lahat. Habang ang ilan ay nag-aalala lang sa pinansyal na gananya, at ang iba'y ang pagtangan o pagpapalawak ng kanilang kapangyarihan, ang naiiwan sa atin ay mga alitan at mga palsong kasunduan kung saan ang huling bagay na inaalala ng magkabilang partido ay ang pangangalaga sa kapaligran at pagprotekta sa mga taong pinaka-bulnerable. Dito rin ay makikita natin kung gaano katotoo na "ang pagkakaisa ay mas malaki pa kaysa tunggalian". [140]
V. ANG RELIHIYON SA PAKIKIPAGTALAKAYAN SA AGHAM
199. Hindi makakatigan na ang agham empirikal ang magbibigay ng lubusang paliwanag sa buhay, sa pagtutulungan ng lahat ng nilalang at ng kabuuang reyalidad. Ito'y upang sirain ang mga limitasyong ipinataw ng sarili nitong pamamaraan. Kung mangangatwiran lang tayo sa loob ng hangganan ng huli, maliit na puwang ang maiiwan sa astetikong pakiramdam, panulaan, o maging sa kakayahan ng pag-unawa na magagap ang lubusang kahulugan at layunin ng mga bagay. [141] Idaragdag ko pang "pinatutunayang makahulugan ang mga relihiyosong klasiko sa bawat panahon; mayroon silang kapangyarihang magtiiis upang magbukas ng bagong kaligiran... Makatuwiran ba at nakapagpapaliwanag ang ilang mga akda dahil lamang nagmula ito sa konteksto ng relihiyosong paniniwala?" [142] Ganap na nakapasimpleng isipin na ipinakikita ng mga etikal na prinsipyo ang sarili nito ng purong abstrakto, na hiwalay sa anumang konteksto. O maging sa katotohanang maaari itong abangan sa wikang pangrelihiyon na namamarali mula sa halaga nito sa pampublikong debate. Ang mga etikal na prinsipyong kayang magagap ng katwiran ay maaaring laging muling lumitaw sa ibang maskara at makapagpahayag sa iba't ibang wika, kabilang ang wikang pangrelihiyon.
200. Anumang teknikal na solusyon na umano'y iniaalok ng agham ay magiging mahina sa paglutas sa mga malalang suliranin ng ating daigdig kapag nawala na ang aguhon (compass) ng sangkatauhan, kung di na natin nakikita ang malaking motibasyon upang mamuhay tayo ng may pagkakaisa, ang magsakripisyo at pakitunguhang mabuti ang kapwa. Dapat madama ng mismong mga mananampalataya ang patuloy na hamong mabuhay sa paraang ayon sa kanilang pananampalataya at hindi ito sasalungatin ng kanilang mga aksyon. Dapat silang mahikayat na maging bukas sa biyaya ng Diyos at patuloy na humatak mula sa kanilang pinakamalalim na paniniwala hinggil sa pag-ibig, katarungan at kapayapaan. Kung ang maling pagkaunawa sa ating sariling prinsipyo ay minsang nagtutulak sa ating bigyang katwiran ang paglapastangan sa kalikasan, ang paggamit ng paniniil laban sa mga nilikha, ang makisali sa digmaan, kawalang katarungan at mga gawang karahasan, dapat nating kilalanin bilang mga mananampalataya na sa paggawa ng mga iyon at hindi na tayo nagiging tapat sa mga yaman ng karunungan kung saan tayo tinawag upang magprotekta at mangalaga. Ang mga limitasyong pangkultura sa iba't ibang panahon ay kadalasang nakakaapekto sa pang-unawa sa mga etikal at ispiritwal na yamang ito, subalit sa patuloy na pagbalik sa kanilang pinagmulan, dapat na may mahusay na kagamitan ang relihiyon upang makatugon sa mga pangangailangan ng kasalukuyan.
Itutuloy...
Walang komento:
Mag-post ng isang Komento