Martes, Hunyo 30, 2015

talata 41-45

41. Sa mga karagatang tropiko at subtropiko, makikita natin ang mga bahura na ikinukumpara sa mga malalaking kagubatan sa tuyong lupain, dahil nananahan sa mga ito ang tinatayang milyong espésye, kabilang ang mga isda, alimango, molusko, espongha at álga. Marami sa mga bahura sa daigdig ay tigang na o kaya'y nasa kalagayang palagi nang palubog. Sino ang gumawa sa kamangha-manghang pook sa mga karagatan sa pagiging sementeryo sa ilalim ng dagat na nawalan ng kulay at buhay?" [25] Malaking dahilan ng nangyayaring ito ay ang polusyong nakarating na sa karagatan bilang resulta ng deporestasyon, monokulturang agrikultural, basura mula sa mga industriya at nakasisirang pamamaraan ng pangingisda, lalo na yaong gumagamit ng mga siyanúro at dinamita. Pinalala ito ng pagtaas ng temperatura ng mga karagatan. Lahat ng ito'y nakatulong sa atin upang makita na ang bawat pakikialam sa kalikasan ay may mga kahihinatnang hindi agad makikita, at ang tiyak na pamamaraan ng pagsasamantala sa likasyaman ay napatunayang napakamagastos kung pag-uusapan ang pagkasira kung saan ganap na itong umabot na sa kailaliman ng karagatan.

42. Dapat mamuhunan ng malaki sa pananaliksik na na naglalayong higit pang maunawaan ang nagagawa ng ekosistema at suriin nang lubusan ang iba't ibang mga salik kaugnay sa anumang makabuluhang kaunting pagbabago sa kapaligiran. Sapagkat magkakaugnay ang lahat ng nilalang, ang bawat isa'y dapat mahalin at igalang, dahil lahat tayo bilang buhay na nilalang ay nakaasa sa bawat isa. Ang bawat pook ay may pananagutang pangalagaan ang pamilyang ito. Nangangailangan itong isagawa ang isang maselang imbentaryo ng mga espésyeng nasa pangangalaga nito, nang may pananaw sa pagpapaunlad ng mga programa at estratehiya upang protektahan nang may partikular na pag-iingat upang ipagtanggol ang mga espésyeng malapit nang maglaho.

IV. PAGHINA NG KALIDAD NG TAO BUHAY AT ANG PAGKASIRA NG LIPUNAN

43. Mga nilalang din sa daigdig na ito ang mga tao, na nagtatamasa ng karapatang mabuhay at kaligayahan, at pinagkalooban ng natatanging dignidad. Kaya hindi tayo mabibigong isaalang-alang ang epekto sa pamumuhay ng tao ng pagkasira ng kapaligiran, kasalukuyang modelo ng pag-unlad at ang maaksayang kultura.

44. Sa kasalukuyan, halimbawa, alam natin ang hindi pantay at magulong paglago ng maraming lungsod, na naging masama na sa kalusugan ang pagtira sa mga iyon, hindi lamang dahil sa polusyong dulot ng mga nakasusulasok na usok kundi bunga rin ito ng magulong kalunsuran, hindi mabuting transportasyon, at polusyong nakikita at ingay. Maraming lungsod ang malalaki, ngunit hindi mabisa amng istruktura, sobrang mapag-aksaya sa enerhiya at tubig. Ang mga kapitbahayan, kahit n yaong kabubuo pa lamang, ay masisikip, magugulo, at kulang sa sapat na luntiang espasyo. Hindi natin sinadyang umapaw tayo sa semento, aspalto, salamin at metal, at pinagkaitan ng pisikal na pakikialam sa kalikasan.

45. Sa ilang pook, parehong sa kanayunan at sa kalunsuran, ang pribatisasyon ng mga tiyak na espasyo ay nagpalimita sa mga tao upang marating ang mga lugar na may partikular na kagandahan. Sa iba naman, nalikha ang mga kapitbahayang "makakalikasan" na sarado sa mga tagalabas upang tiyakin ang artipisyal na kapanatagan. Kadalasan, natagpuan natin ang mga magaganda at maiingat na inayos na mga espasyong luntian sa mga tinatawag na "ligtas" na pook sa kalunsuran, ngunit hindi sa mga mas natatagong lugar kung saan naninirahan ang mga patapon ng lipunan.

Itutuloy...

Walang komento:

Mag-post ng isang Komento